Het cv-onderhoud in 10 stappen: van afspraak tot wettelijk attest

Inhoudstafel

Het artikel behandelt de 10 essentiële stappen voor het onderhoud van een gasketel, van het maken van een afspraak tot het verkrijgen van een wettelijk attest. Het bevat een interview met Marc Broodhaers, de eigenaar van Asaniverko BV, gespecialiseerd in cv-installaties en ketelonderhoud.

Interview met Marc Broodhaers, zaakvoerder van Asaniverko BV, gespecialiseerd in cv-installaties en onderhoud van cv-ketels.

Maak een afspraak voor een onderhoud van uw cv-ketel

Wat zijn de verschillende stappen van een goed onderhoud van een verwarmingsketel?

“De procedure van een cv-onderhoud is in 2006 vastgelegd door de Vlaamse Overheid. Dat wil dus zeggen dat wij als onderhoudsfirma alle, door de overheid vooropgestelde stappen moeten volgen. Elke chauffagist die een onderhoud uitvoert, moet ook beschikken over een registratienummer en erkenning als ‘technicus gasvormige brandstoffen’.”

stappen in ketelonderhoud

Stap 1: Maak een afspraak met een onderhoudsfirma of onderhoudstechnicus

“Alvorens je een afspraak maakt, is het een goed idee om het merk en het type van de ketel alvast op te schrijven. Het typenummer vind je doorgaans op de ketel. Ook belangrijk: als het toestel defect is, kunnen we geen onderhoud uitvoeren. Soms verwachten klanten dat we tijdens een onderhoud ook de cv-ketel repareren. Of meteen alle kapotte onderdelen kunnen vervangen. Dat is onmogelijk, omdat onze onderhoudstechnici de meeste vervangstukken niet bij hebben. Enkel onze hersteltechniekers zijn daartoe uitgerust.”

Bereid je voor en voorkom storingen van uw ketel!

Stap 2: Checken van de directe omgeving van de cv-ketel

“In eerste instantie checken we of de ketel is geplaatst volgens de wettelijke voorschriften. Dat is bijvoorbeeld niet het geval wanneer een te korte of flexibele buis gebruikt wordt voor de rookgasafvoer. Die afvoer moet uitmonden op een reglementaire plaats. En bijvoorbeeld niet onder een luifel of een veranda. Een gebrekkige of onveilige rookgasafvoer is een vaak voorkomend euvel. 

De rookgasafvoerbuis is volgens de wettelijke voorschriften gemaakt uit inox of aluminium. Kunststof is altijd verboden indien het geen condensatieketel betreft. Het gebruik van een kunststof rookgasafvoerbuis voor een condensatieketel is ook verboden als deze zichtbaar door de ruimte loopt – tenzij het een lokaal is met brandweerstand. 

Wanneer een probleem met de cv-installatie geen onmiddellijk risico oplevert, spreken we van niet-conformiteit Type 2, met een gele sticker. Dan heb je drie maanden de tijd om de tekortkoming weg te werken. Vervolgens moet je de ketel opnieuw laten checken. Dat kan eventueel samen met de herstelling. Er is ook niet-conformiteit Type 1. Die is minder dringend: de technicus moet er rekening mee houden bij de eerstvolgende tussenkomt. Maar soms is de situatie zo gevaarlijk dat we zelfs geen onderhoud kunnen of mogen uitvoeren: een Type OEG of Onmiddellijk Ernstig Gevaar met een rode sticker. Dan stellen we de ketel meteen buiten dienst. Bijvoorbeeld bij gaslekken, een onveilige rookgasafvoer of bij het ontbreken van een verluchting. Het uit dienst nemen is ingrijpend, ja. En het wordt niet altijd geapprecieerd door de klant. Maar verder gebruik is levensgevaarlijk. En dan nemen wij onze verantwoordelijkheid. Zoals de wet het voorschrijft. Want vergeet niet: de eindverantwoordelijkheid ligt bij de onderhoudstechnieker. Als er iets misgaat na zijn interventie, is de technicus rechtstreeks aansprakelijk. Dan spelen ze meteen hun erkenningsnummer kwijt.”

“Soms begrijpen klanten niet waarom de ketel plots niet langer conform is, terwijl dat bij de vorige onderhoudsbeurten wel zo was. Een cv-ketel is uiteindelijk gewoon onderhevig is aan slijtage, net als andere toestellen. Ook de regelgeving verandert, en wordt steeds strenger. Dat kan ervoor zorgen dat de cv-installatie na verloop van tijd niet langer conform is. Naar de klant trachten we dat telkens te beargumenteren, waarom het inzicht ondertussen veranderd is. De vaststelling van sommige onderdelen kan soms verschillen per firma, of zelfs per werknemer binnen een firma. Net zoals dat bij de autokeuring bijvoorbeeld soms het geval is.”

Type OEG:

RODE sticker – ketel buiten dienst

Niet-conformiteit Type 2:

GELE sticker –  reparatie cv-ketel binnen 3 maanden + check

Niet-conformiteit Type 1:

minder dringend

Stap 3: Initiële meting van uitstoot, rookgastemperatuur en verbrandingsrendement

“Onze technicus vraagt aan de klant om de verwarming op te zetten. Vervolgens doet hij een initiële meting van de verbranding (= rookgasanalyse). Tijdens deze fase zal de technieker via een sonde in de schouw onder meer de ‘schouwtrek’ meten, uitgedrukt in Pascal. Zo komen we te weten of de schoorsteen goed functioneert, en niet verstopt is. Heel concreet meten we de concentratie van koolstofdioxide (CO2), koolstofmonoxide (CO), de rookgastemperatuur, de temperatuur van de verbrandingslucht, de nettotemperatuur en het verbrandingsrendement. De paramaters van deze initiële meting worden geregistreerd, om straks te vergelijken met de eindmeting na het cv-onderhoud. Het resultaat van beide metingen staat op het wettelijk attest dat je ontvangt na het onderhoud.”

Stap 4: Controle van de schouw

“Voor moderne gastoestellen is een schouwveging nog amper mogelijk (wegens een kunststof flexibel). Maar wie stookt met mazout, moet de schouw verplicht laten vegen. Dat gebeurt via een roetveegluik of kuisluik onderaan de schouw. Om veiligheidsredenen mogen onze techniekers zich niet op het dak begeven. Daar zijn ze bovendien niet toe uitgerust. Dat is het werk van een professionele schouwveger.”

Stap 5: Controle van condensvorming, sifon en afvoer van condensatie

“Bij oudere, open toestellen, waar de vlam nog met blote oog waarneembaar is, mag er geen condens waarneembaar zijn in de buurt van de vlam. Als dat wel zo is, bel je best zo snel mogelijk een chauffagist. Een slechte rookgasafvoer van een open of gesloten toestel type B (= niet condenserende ketels) kan er toe leiden dat er vochtproblemen door condensvorming ontstaan in de schoorsteen of langsheen de wanden. Bij een condensatieketel is een goed werkende afvoer van condensatievocht heel belangrijk. Een hedendaagse condensatieketel produceert namelijk tot 10 liter condensatie per dag. Dat kan problemen geven als de condenssifon bij een condensatieketel niet optimaal werkt. Dit onderdeel bevat niet enkel water, maar ook verbrandingsresiduen zoals solfer. Deze residuen stapelen zich op in de sifon. Als de sifon verzadigd is en verstopt raakt, gaat het het condenswater stijgen in de verbrandingskamer. Ontsteking en verbranding kunnen dan onder water komen te staan. Dat kan resulteren in een defecte printplaat of doorweekte isolatie van de ketel. Dat betekent aanzienlijke reparatiekosten. Die kan je makkelijk voorkomen met een regelmatig onderhoud”

Stap 6: Checken van dichtingen of pakkingen

“Deze stap kan je ongeveer vergelijken met het onderhoud van een automotor. Ook daar wordt regelmatig een ‘joint de culasse’ of pakking vervangen. Da’s een dichting die aan vrij hoge temperaturen wordt blootgesteld, net als bij een cv-ketel. De dichting in een cv-ketel is van buitenaf onzichtbaar. Als de dichting verduurd of verhard is, gaat ze kapot bij het openen van het toestel. Dan moeten we ze sowieso vervangen.”

“Sommige fabrikanten van cv-ketels zijn heel consequent: bij elk onderhoud moet de siliconendichting vervangen worden, afhankelijk van de richtlijnen van de fabrikant. Bij andere ketels vervangen we de dichting enkel indien ze versleten is. Daarom hebben we op voorhand het merk en het type nodig bij het maken van een afspraak. Zo kunnen we voor elke ketel de juiste dichting bestellen en meegeven met de onderhoudstechnicus. De kostprijs van zo’n dichting is niet inbegrepen in het tarief van het onderhoud. De prijzen van een dichting lopen uiteen, al naargelang het merk. Meest voorkomend is een Vaillant-dichting. De kostprijs van de dichtingen schommelen tussen de 5 en 90 €, naargelang het merk.”

Stap 7: Nazicht en reiniging van de verbrandingskamer

“De technicus schakelt de cv-ketel en de elektriciteit uit, gevolgd door het dichtdraaien van de gastoevoer. Vervolgens verwijdert hij de beschermingskap van de ketel, om de verbrandingskamer schoon te maken met een speciale stofzuiger. Voorts checkt de technicus binnenin de ketel ook de algemene werking van het branderbed en de warmtewisselaar.”


“Een meting van de druk op het expansievat is geen onderdeel van een standaard onderhoud. Idem voor het checken van de ventilator, de ontluchter of de filters binnen de installatie. Toch gebeurt het vaak dat klanten vergeten om af en toe water bij te vullen, volgens de richtlijnen van de fabrikant. Zo wordt de waterdruk te laag en kan de ketel niet langer optimaal functioneren. Onze technici gaan dan tijdens het onderhoud water ‘bijsteken’ en de druk opvoeren. Soms valt het expansievat of drukvat dan na het onderhoud in panne, wegens de verhoogde waterdruk. Daar kunnen wij absoluut niets aan doen. Als er iets mis is met het expansievat, wat niet uitzonderlijk is, noteren we dat als weg te werken tekortkoming op het wettelijk attest.”

Stap 8: De ontstekingspen en de ionisatie-elektrode controleren

“Nog twee cruciale onderdelen voor de goede werking van een cv-ketel. Moderne toestellen hebben niet langer een waakvlam, maar een elektrische ontsteking. Deze ontstekingspen zorgt voor ontbranding wanneer de thermostaat ‘aanslaat’. De ionisatiepen is een beveiliging die de gastoevoer afsnijdt als de vlam uitgaat. Na jarenlang gebruik kunnen de onstekings- en ionisatiepen versleten zijn. Omdat ze ingebrand raken, of bedekt raken met aanslag. Het risico: de pen kan plots afbreken, bijvoorbeeld bij intensief gebruik aan het begin van de winter. Als de ionisatiebeveiliging of de ontsteking versleten is, roepen we de klant erbij. Dan overleggen we om de ontstekings- en ionisatiepennen te vervangen. De prijzen bij benadering: bij Bosch betaal je 33 € tot 45 €, bij Vaillant ongeveer 27 €.”

Stap 9: De eindmeting na het onderhoud

“Na het onderhoud doen we nog een eindmeting, op exact dezelfde manier als de initiële meting. De waarden van de begin- en eindmeting noteren we op het attest. Op die manier kunnen we zien of de ketel veilig opnieuw kan gebruikt worden na het onderhoud.”

Stap 10: Het opstellen en uitreiken van het wettelijk attest

“Na het onderhoud stellen we een wettelijk attest op, met de gegevens van de klant, de kenmerken van de cv-ketel en het erkenningsnummer van de onderhoudstechnicus. Het wettelijk attest bestaat uit 2 delen. Het eerste is een verbrandingsattest met de precieze resultaten van de initiële meting en de eindmeting. Het tweede luik is een reinigingsattest dat de reiniging en het onderhoud van het toestel in detail beschrijft: controle van de verluchting van het stooklokaal, controle van de rookgaszijdige dichtheid, ontstoffing, reiniging van de branderbedden en de warmtewisselaar, reinigen van de ketel,… 

Tenslotte vermeldt het attest ook eventuele gebreken en maatregelen die moeten genomen worden om de tekortkomingen weg te werken, met een deadline. 

Het attest vermeldt ook de uiterste datum voor het volgende onderhoud. Als de gasketel helemaal in orde is, is het volgende onderhoud over 2 jaar. Na afloop van het onderhoud ontvangt de klant het attest meteen per e-mail.”

Wat kunnen mensen zelf doen om hun cv in topconditie te houden?

“Af en toe de radiatoren ontluchten en water bij de cv-ketel steken is voldoende, één of twee keer per jaar. Ontluchten is relatief eenvoudig: schakel de ketel uit en begin met het ontluchten van alle radiatoren op de bovenste verdieping van de woning, en werk naar beneden toe. Na het ontluchten zakt de waterdruk en kan je meestal water bijvullen. Ook een goed idee: de ketel een keertje afstoffen. En eigenaars van een (oude) open vloerketel, houden hondenharen best weg bij de installatie – die worden anders aangezogen door de chauffageketel.”

Voorkom onverwachte problemen

Boek nu je cv-ketel onderhoud en Slaap op beide oren!

Conclusion: 

Il est tentant de vouloir brûler les étapes pour terminer le chantier plus vite … Erreur ! Il faut poncer soigneusement le support avant de le peindre. Si vous négligez ce point, la peinture ne va pas tenir dans le temps et vous allez devoir recommencer tout le travail.

Use this type of box for conclusion 

Le Conseil Habitatpresto : poncez le support avant de peindre !

Il est tentant de vouloir brûler les étapes pour terminer le chantier plus vite … Erreur ! Il faut poncer soigneusement le support avant de le peindre. Si vous négligez ce point, la peinture ne va pas tenir dans le temps et vous allez devoir recommencer tout le travail.

Use this type of box to give an advice 

Deel dit artikel

Inhoudstafel

Deze artikelen kunnen je interesseren

Ontdek meer van Blog by Jaimy

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder